روش‌انس‌باقرآن(ویژه‌جوانان)(ازطریقکارگاه‌آموزشیمفسرین[سطح 3 صفحه 76

در مقدّمه چاپ اخير كتاب، آقاي آصفي ، پس از بحثي طولاني درباره تفسير و روش اهل بيت(ع) و منهج أثري، ضمن جملاتي كوتاه به روش بحراني انتقاد مي‌كند و متأسّف مي‌شود كه مؤلّف رواياتي را در تفسير نقل كرده است كه ضعيف ، ساختگي و مشتمل بر غلوّ است ؛ چنانكه در اين كتاب ، به منابعي استناد شده است كه متّهم به غلوّ هستند و مجهول و غيرقابل اعتمادند.

-107

معرفي كتاب « التَّفْسِيْرُ الْمُفَسِّرُون »

كتاب « اَلْتَّفْسِيْر و الْمُفَسِّرُون» ( تفسير و تفسيركنندگان) درباره تاريخ تفسير، در فرهنگ اسلامي و روش‌ها و نظرات مختلف مُفَسّران به زبان‌عربي است. و در سال 1382 ه.ق مصادف با 1341 ه ش براي اولين بار در قاهره در 3 جلد به چاپ رسيده است .

نويسنده آن «مُحَمَّد حسين ذَهَبي» به‌منظور توضيح گرايش‌هاي مختلف مفسّران و بررسي تَطبيقي تفسيرها به نگارش آن اقدام كرده است. او در مقدّمه مي‌گويد: به‌دليل اينكه مسلمانان و غيرمسلمانان ، بدعت‌گذاران (كساني كه سنّت تازه‌اي برخلاف دستور دين جعل مي‌كنند) و متفكّران داراي فكر درست ، با گرايش‌ها و انگيزه‌هاي مختلف، تفسيرهاي گوناگوني نوشته‌اند. از اين رو ، بر خود لازم ديدم كه آن آثار را نقد و بررسي و تحليل كنم؛ به‌ويژه برخي مباحث را كه ديگران در نوشته‌هاي خود نياورده بودند . وي تحقيقات ديگري نيز در موضوعات قرآني دارد كه عمدتا در مجله اَلْوَعْيُ الاِْسْلامي (يكي از مجلاّت كويت) منتشر شده است. او با انگيزه معرّفي ميراث مسلمانان در زمينه تفسير ، به همه ابعاد كارنامه تفسيرنگاري نظري انداخته و مهم‌ترين آثار تفسيري بيشتر مذاهب اسلامي را معرفي كرده است و جهت شناسايي ريشه‌هاي فكري اين مذاهب به دسته‌بندي و نقد روش‌ها و

-108

گرايش‌هاي آن‌ها پرداخته است .

با وجود گسترش پژوهش‌ها درباره روش‌هاي تفسير و مكاتب مفسّران در دهه‌هاي اخير پژوهش ذَهَبي از نظر گسترش قلمرو علمي در بين بيشتر پيروان مذاهب طرفداراني دارد و از نظر تاريخي نيز از دوره رسالت تا زمان ما را شامل مي‌شود و داراي تحليل‌هاي بهتر و دقيق‌تري است و به‌همين جهت به‌عنوان منبع اصيل و موردنياز پژوهشگران قرآني شناخته شده است . اين كتاب با يك مقدّمه آغاز مي‌شود كه در اين مقدّمه سه مبحث وجود دارد كه عبارتند از: معني تفسير و تأويل و فرق بين آن‌ها، ترجمه تفسيرگونه، تصوّري ياتصديقي بودن تفسير قرآن . پس از مقدّمه، سه بخش و يك خاتمه آمده كه در اين سه بخش به ترتيب تاريخي، دوران تفسير و تفسيرنگاران و مفسّران قرآن را مورد بررسي قرار داده است.

بخش اول : بررسي تفسيرنگـاري در دوره پيامبر (ص) و اَصحاب(1) آن حضرت است كه شامل مباحثي همچون برداشت پيامبر اكرم (ص) و اصحابش از قرآن ـ زندگي‌نامه و آراء مفسران صحابي ـ ارزش تفسير نقلي (نقل صحابه از پيامبر

1- اصحاب پيامبر كساني بودند كه در زمان حيات ايشان زندگي مي‌كردند و آن حضرت را درك كرده‌اند.